ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်ခြင်း

• By Wor Mithi

ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်ခြင်းဆိုတာ လူတိုင်းဖြစ်နိုင်ပေမယ့် အမျိုးသမီးတွေဟာ ဆီးလမ်းကြောင်း ပိုတိုတဲ့အတွက် အမျိုးသမီးတွေမှာ ပိုပြီးအတွေ့ရများတဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဝင်နိုင်တဲ့ရောဂါပိုးအမျိုးမျိုးရှိပေမယ့် E.Coli (အီးကိုလိုင်) ဆိုတဲ့ ဘက်တီးရီးယားရောဂါပိုး တစ်ခုကြောင့် အဖြစ်များပါတယ်။

ဆီးလမ်းကြောင်းဟာ ခန္ဓာကိုယ်က အဆိပ်အတောက်တွေကို ဆီးအဖြစ်နဲ့ ပြင်ပကိုစွန့်ထုတ်တဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ကို ဆောင်ရွက်ပေးပြီး ပိုးကင်းသန့်စင်တဲ့ နေရာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ဆီးလမ်းကြောင်းမှာ ရောဂါပိုးတွေက ဆီးထွက်ပေါက်ကနေတစ်ဆင့် ဝင်ရောက်ပြီး ဆီးအိမ်၊ ဆီးပို့ပြွန်ကနေတစ်ဆင့် ကျောက်ကပ်အထိ ဒုက္ခပေးနိုင်ပါတယ်။ အဖြစ်များနိုင်တဲ့သူများကတော့ တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းမှုအားနည်းခြင်း၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင်၊ သွေးဆုံးပြီးတဲ့အမျိုးသမီးများ၊ အိမ်ထောင်သည် (သို့) လိင်ဆက်ဆံမှုရှိခြင်း၊ ဆီးကျောက်ရှိခြင်း၊ ရေသောက်နည်းခြင်း၊ ဆီးချုပ်ထားတတ်ခြင်း၊ ဆီးချိုရှိခြင်း တို့ဖြစ်ပြီး တစ်ခါတစ်ရံမှာတော့ ဝမ်းလျှောတဲ့အခါမှာလဲ မစင်ထဲမှာ ပါနေတဲ့ပိုးက ဆီးလမ်းကြောင်းထဲ ဝင်တတ်ပါတယ်။ ဆီးပိုက်တပ်ထားရသူတွေ၊ ဆီးချူထားတဲ့သူတွေကတော့ တခြားသာမန်သူတွေထက် ဆီးပိုးဝင်နိုင်ခြေ ပိုများပါတယ်။

ရောဂါလက္ခဏာတွေအနေနဲ့ကတော့ ဆီးသွားတဲ့အခါ အောင့်ခြင်း၊နာခြင်း၊ ဆီးပူခြင်း၊ ဆီးမကြာခဏသွားခြင်း၊ ဆီးသွားတဲ့အခါ သွေးပါခြင်း၊ ပြည်ပါခြင်း၊ ခါးနေရာတွင်နာခြင်း၊ အဖျားတက်ခြင်းနှင့် ချမ်းတုန်ခြင်းများ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ မကုသပဲထားမယ်ဆိုရင်တော့ ကျောက်ကပ်ပြည်တည်ခြင်း၊ ရောင်ရမ်းခြင်း၊ ဆီးမထိန်းနိုင်ခြင်း နှင့် သွေးတိုးခြင်း စတာတွေ နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်လာနိုင်ပြီး အမျိုးသားများဆိုရင်တော့ ဆီးကျိတ်ရောင်ခြင်း၊ ပြည်တည်ခြင်းတွေပါ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဆိုးဆုံးနောက်ဆက်တွဲကတော့ ကျောက်ကပ်အလုပ်မလုပ်တော့တာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

ဒါကြောင့် ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးမဝင်အောင် ကြိုတင်ကာကွယ်ခြင်းက အကောင်းဆုံးဖြစ်သလို အကယ်၍ ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်တဲ့ လက္ခဏာတွေ ခံစားနေရရင်လည်း စနစ်တကျ ကုသမှု ခံယူသင့်ပါတယ်။ ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်တဲ့လက္ခဏာတွေ့တဲ့အခါဖြစ်စေ၊ ကြိုတင်ကာကွယ်ဖို့ဖြစ်စေ ပထမဦးဆုံးလုပ်နိုင်တဲ့ အရာကတော့ ရေကို လုံလုံလောက်လောက် သောက်ပေးတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ ရေသောက်ခြင်းက ရောဂါပိုးတွေကို ဆီးကနေတစ်ဆင့် စွန့်ထုတ်ဖို့ အကူအညီကောင်းကောင်းပေးနိုင်ပါတယ်။ ဆီးလမ်းကြောင်း ပိုးဝင်ခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ အောက်ပါအချက်များကို လိုက်နာနိုင်ပါတယ်။

• လိင်ဆက်ဆံမှုပြုပြီးတိုင်းဆီးသွားပါ။
• မစင်စွန့်ပြီး အိမ်သာသုံးစက္ကူနဲ့သုတ်တဲ့အခါ/သန့်ရှင်းရေးလုပ်တဲ့အခါ အရှေ့ဖက်မှအနောက်ဖက်သို့ လားရာအတိုင်း သန့်စင်သင့်ပါတယ်။ ဒါမှမဟုတ်ရင် မစင်ကရောဂါပိုးတွေက ဆီးလမ်းကြောင်းကို ဝင်လာနိုင်ပါတယ်။
• ဆီးများများသွားနိုင်ဖို့ ရေများများသောက်သင့်ပါတယ်။
• အမျိုးသမီးအင်္ဂါတစ်ဝိုက်ကို သန့်ရှင်းရေးပြုလုပ်တဲ့အခါ ရေ (သို့) အမျိုးသမီးသန့်စင်ဆေးရည်ကို အသုံးပြုသင့်ပါတယ်။ အနံ့ပြင်းတဲ့ဆပ်ပြာ၊ ဆပ်ပြာမှုန့် စတာတွေကို လုံးဝအသုံးမပြုသင့်ပါဘူး။

ဆီးလမ်းကြောင်းပိုးဝင်တဲ့အခါ နာကျဉ်တာကိုသက်သာဖို့ ပါရာစီတမောကို သောက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရောဂါပိုးကို သေစေနိုင်ဖို့ ပဋိဇီဝပိုးသတ်ဆေးလိုနိုင်တဲ့အတွက် လက်လှမ်းမှီတဲ့ ကျန်းမာရေးပညာရှင်နဲ့ ဆွေးနွေးသင့်ပါတယ်။ ပဋိဇီဝပိုးသတ်ဆေးတွေဟာ ဆေးယဉ်ပါးနိုင်တဲ့အတွက် မိမိသဘောနဲ့ လုံးဝ (လုံးဝ) သောက်သုံးခြင်း မပြုသင့်ပါဘူး။

Reference

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9135-urinary-tract-infections

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470195/

https://www.nhs.uk/conditions/urinary-tract-infections-utis/